Osmanlı İmparatorluğu Tarihi - J. Von Hammer

OSMANLI İMPARATORLUĞU TARİHİ

J. VON HAMMER

- II. Ahmet'in oğlu olan III. Mustafa'nın saltanatı, on yedi yıl kadar sürmüştü. Bu sürenin uzunluğu, sultanın acımasız ve sert bir padişah olmadığını gösteriyor. Sultan IIII. Mustafa'nın; büyüye, kehanetlere, kâhinlere ve yıldız falcılarına düşkün birisi olması, onu, ilminin ve politikasının yanılmazlığına inanmak gibi gülünç durumlara düşmesine neden oluyordu. Sultanın, yıldız falına inancı o kadar fazlaydı ki, Resmî Ahmet Efendi'yi elçi olarak gönderdiği zaman, Prusya Kralı II. Frederik'ten iyi bir müneccim istemiş, yazdığı özel bir mektupla Fas sultanından da aynı istekte bulunmuştu. Ona ordusundaki yenilikleri anla- tan Kral Frederik, iyi eğitilmiş bir ordu ile dolu bir ha-zinenin, yıldız ilmin- den çok daha yararlı ve önemli olduğunu göstermek istemişti. Frenklerin doktor olarak saraya girmeleri, Avrupalı elçilerin, onlardan arabulucu veya casus olarak yararlanmalarına imkân sağlamıştı. Örneğin, Sultan Mustafa'nın doktoru Napolili Caro, doğal olarak amacını gizleyerek, Napoli'ye politik bir yolculuk yapmıştı. Yanında Penkler'in bazı bilgi veren mektuplarını da götürdüğü için, doktor orada büyük bir saygınlık görmüş ve benzersiz bir şekilde karşılanmıştı. Bu seferden döndükten sonra ancak bir ay geçmişti ki, Kırım hanı Giray han, öldü; Eflak voyvodasının casusu olan Rum doktor Siropulo tarafından zehirlenmişti. Tott'un, hanı bu doktora karşı önceden uyarma çabaları sonuç- suz kalmıştı. Ölümün iyice yaklaştığını gören han, müzik çalınmasını emret- tikten sonra, okunan ilahiler arasında uykuya dalar gibi hayattan ayrıldı.